Son dönemde ülkemizde gıda güvenliği açısından üzücü haberler gündeme gelmeye başladı. Tarım ve Orman Bakanlığı, yaptığı denetimler sonucu birçok firmanın taklit ve tağşiş yaptığını açıkladı. Ne yazık ki sofralarımıza kadar gelen bu ürünler, sağlığımızı riske atmakla kalmıyor, aynı zamanda toplumun güvenini de sarsıyor. Gelin beraber taklit ve tağşiş konusunu aydınlatalım ve toplum olarak nelere dikkat edebileceğimizi konuşalım.
Taklit ve Tağşiş Nedir?
Taklit, bir ürünün daha bilinen veya kaliteli bir ürünün kopyası olarak, yanıltıcı şekilde piyasaya sürülmesidir. Örneğin, daha düşük kaliteli bir yağın zeytinyağı gibi gösterilmesi taklit kapsamına girer.
Tağşiş ise bir ürünün içine başka maddelerin karıştırılarak içeriğinin değiştirilmesidir. Örneğin, saf zeytinyağına farklı bitkisel yağlar eklenmesi tağşiş olarak tanımlanır. Her iki yöntem de tüketiciyi yanıltır ve sağlığı riske atar. Bu nedenle, bu tür uygulamalarda bulunan firmaların açıklanması halkın bilinçlenmesi açısından büyük önem taşıyor.
Hangi Ürünler Listede?
Son yayınlanan listede birçok farklı kategoriden ürün yer aldı. Özellikle et, süt ve bal gibi temel gıdalarda yapılan hileler dikkat çekti. Ancak Ege insanı olarak beni en çok üzen zeytinyağı kategorisinde de hile yapılmış olması oldu. Zeytinyağı, Akdeniz beslenme modelinin ve Ege mutfağımızın vazgeçilmez bir parçası. Ne yazık ki, artık market raflarında satılan zeytinyağına bile güvenip güvenemeyeceğimizi sorguluyoruz.
Zeytinyağı Neden Önemli?
Zeytinyağı, yüksek miktarda tekli doymamış yağ asitleri (özellikle oleik asit) ve güçlü antioksidanlar içerir. Bu özellikleri sayesinde kalp damar sağlığını korur, kötü kolesterol seviyesini düşürür ve hücre hasarını azaltarak iltihaplanmayı önlemeye yardımcı olur. Ayrıca, düzenli tüketimi kanser ve nörodejeneratif hastalıkların riskini azaltabilir. Ancak, tağşiş edilmiş bir zeytinyağı, bu faydaları sunamaz hatta sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Ülkemizin zeytin üretiminde lider olduğu bu dönemde, zeytinyağının kalitesine zarar veren bu tür hileli uygulamaların yaygınlaşması bir beslenme uzmanı olarak beni derinden üzüyor.
Tüketici Ne Yapmalı?
Peki, tüketici olarak bu hilelere karşı nasıl önlem alabiliriz?
1.Etiket Bilgilerini İnceleyin:
Aldığınız ürünlerin etiketlerindeki içerik ve üretim bilgilerini mutlaka kontrol edin. Ürün menşei, içerik listesi, üretici bilgisi ve son kullanma tarihi gibi detaylar yanıltıcı ürünlerden korunmanıza yardımcı olabilir.
2.Güvenilir Markaları Tercih Edin:
Tanınmış ve güvenilir markaları tercih etmek, ürünlerin kalite standartlarına uygun olduğunu garantileyebilir. Ancak, güvenilir markalar bile bazen hileli üretim yapabiliyor, bu yüzden dikkatli olmak gerekiyor.
3.Coğrafi İşaret ve Sertifikalara Dikkat Edin:
Coğrafi işaretli, organik veya laboratuvar analiz sertifikası bulunan ürünler genellikle daha güvenlidir. Zeytinyağı, bal ve et gibi ürünlerde bu tür belgeler sahtecilik riskini azaltır.
4.Yerel Üreticilerden Alışveriş Yapın:
Yerel üreticilerden, tanıdık kasaplardan veya güvenilir çiftliklerden doğrudan alışveriş yaparak, ürünlerin kaynağını daha iyi kontrol edebilirsiniz. Özellikle meyve, sebze ve zeytinyağı gibi ürünlerde yerel pazarlar iyi bir alternatif olabilir.
5.Bakanlık Denetimlerini Takip Edin:
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın düzenli olarak yayınladığı hileli ürün listelerini kontrol edin. Bu listeler, hangi firmaların taklit ve tağşiş yaptığını öğrenmenizi sağlar ve bilinçli tüketim yapmanıza yardımcı olur.
6.Fiyat Karşılaştırması Yapın:
Piyasada benzer ürünler arasında aşırı düşük fiyatlar şüphe uyandırmalıdır. Kaliteli ürünler genellikle belirli bir maliyetle gelir, bu nedenle çok ucuz bir ürünün sahte olma ihtimali yüksek olabilir.
Sonuç olarak, hangi ürün olursa olsun, içerik ve üretim bilgilerini incelemek, yerel ve güvenilir kaynakları tercih etmek hileli ürünlerden korunmak için en iyi yöntemdir. Elbette ne kadar güvenilir markaları tercih etsek de, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayınladığı listede bizi çok şaşırtan markalara da rastladık. Bu nedenle, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın resmi sitesini düzenli olarak ziyaret edip güncel listeleri kontrol etmek sağlığımızı korumak adına faydalı olacaktır. Bilinçli tercihlerle sofralarımızı daha sağlıklı hale getirebiliriz.
Kaynakça:
https://guvenilirgida.tarimorman.gov.tr/GuvenilirGida/gkd/TaklitVeyaTagsis?siteYayinDurumu=True