Covid 19 Gençleri Obezite İle Vuruyor
Küresel bir krize yol açan covid- 19 virüsü birçok alan gibi eğitim alanında da büyük değişimlere yol açtı. Öğretim süreçlerinin hızlı bir değişime uğramasına ve yüz yüze eğitim faaliyetlerinin hızlı şekilde durdurulmasına yol açmıştı. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de eğitim faaliyetleri pandemi sürecinde hızlı değişime uğramış ve ülkemizde yaklaşık yirmi yedi milyon öğrenci bu süreçten etkilenmiştir. Bu süreçte hızlı ve etkin adımlar atarak eğitim faaliyetlerinin sürdürülmesi gerekli olmuştur.
Bununla birlikte pandemi döneminde eğitim öğretime evden devam etme ve çocuklara sokağa çıkma yasağı gibi tedbirlerin uygulanması ile çocukların artık vakitlerini evde geçireceği görülmektedir. Eskiden ders aralarında ya da okula gidip gelirken dahi olsa bir enerji harcayan gençlerimiz evlerin içine girdikten sonra sadece oturmaya başladı. Bu durum çocuk ve aile üzerinde günlük rutinlerin bozulması, televizyon, internet kullanımının artması ve düzenli fiziksel aktivitenin azalması dolayısıyla daha düşük enerji harcanmasına yol açmaktadır. Karantina günlerinde fiziksel aktivitede kısıtlılık ve ekran başında geçirilen sürenin artması ile birlikte çocuklar için obezite riski artmaktadır.
Peki biz bunun iyi yanından bakalım dersek sizce nasıl olur? Evde kalan gençlerimiz bu durumu kendileri için nasıl avantajlı hale getirebilirler? Sağlıklı kalmak ve bağışıklık fonksiyonunu sürdürmek için ev ortamında güvenli, basit ve kolayca uygulanabilen çeşitli fiziksel aktiviteler yapılması önerilmektedir. Evde yapılan fiziksel aktiviteler çocuklarda kas-kemiklerin güçlenmesine, televizyon, tablet, bilgisayar gibi ekran önünde geçirilen sürenin ve obezite riskinin azalmasına katkı sağlamaktadır.
BU DÖNEMİ AVANTAJA ÇEVİRİN
Eskiden okul kantinlerinden anne ve babaların kontrolü dışında birçok fast food türünü tüketebiliyorken şu an bu zararlı besinlerden uzak kaldılar. Gençler sosyalleşmek için çocukluk dönemine oranla daha çok dışarıda yemek yemeyi tercih etmektedirler. Yağ içeriği ve kalorisi yüksek olan bu seçimler gençlerde kilo kontrolünü zorlaştırmaktadır. Genel olarak okul kantini tercih eden birçok gencin genellikle asitli içecekler, bisküvi, çikolata gibi kalorisi yüksek ama besin değeri düşük yiyecekleri tükettiği bilinmektedir.
Ayrıca bu dönemde oluşan iniş-çıkışları olan ruh hali ve yaşadığımız pandemi süreciyle de gençler bilinçsizce yemeğe yönlenebilir. Ancak, ergenlik kalıcı yağlanmanın oluştuğu ve en çok dikkat edilmesi gereken dönem olduğu için dikkatli olmakta fayda vardır. Alınan fazla kilolar, vücuttaki yağ hücresi sayısının artmasına sebep olmaktadır bu yüzden yetişkinlik dönemi için de tehlikeli olmaktadır. Ergenlik döneminde vücuttaki yağ hücrelerinin sayısının artması halinde, yetişkin dönemde şişman bir vücut kaçınılmaz hale gelir. Çünkü yetişkin dönemde zayıflarken yağ hücrelerinin sayısı azalmaz, sadece içleri boşalır. Bu sebeple, yağ hücresi sayısının artmaması önemlidir. Bedende aşırı yağ birikimi, yetişkinlikte başta gelen sağlık sorunlarından hipertansiyon, hiperlipidemi, Tip2 diyabet ve kalp-damar hastalıkları riskini arttırmaktadır. Genç bireyler için fiziksel aktivite her zaman önem taşımaktadır.
DÜZENLİ UYKU ŞART
Gençlerin bu dönemde yaşadığı önemli değişikliklerde biri de uyku düzenidir. Önemli değişikliklerden biri olan uyku düzeninde bozulma çocukları kilo alımına yatkın hale getirmektedir. Yapılan bir çalışmada üç haftalık süreçte çocukların uyku sürelerinde artış olduğu belirlenmiştir. Toplam uyku süresi çocukluk dönemlerine göre farklılık göstermektedir ve uyku süresinin süt çocuklarında 11-14 saat, okul çağı çocuklarında ortalama 10 saat, adölesan dönemde 8-9 saat olduğu bilinmektedir. Ancak pandemi döneminde toplam uyku süresinde artış olan çocuklar obezite açısından riskli bir grup olarak değerlendirilmektedir. Çocuklarda kilo alımı uyku süresi ile ilişkili olmakla birlikte uyku zamanından ve düzeninden de önemli ölçüde etkilenmektedir. Başka bir çalışmada ise gece geç saatlerde uyuyup sabahları geç saatlerde kalkan çocukların, erken uyuyup erken kalkan çocuklara göre hemen hemen aynı sürede uyumalarına rağmen obez olma olasılıklarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Çocukların evde kaldıkları bu süreçte uyku düzenin kontrolünde ebeveynlere önemli sorumluluklar düşmektedir.
