Migren görülme sıklığı %15 gibi yüksek bir ortalamaya sahiptir ve dünyada 240 milyon birey migrenden etkilenmektedir. Migren sıklığı kadınlarda erkeklere oranla yaklaşık 2 kat daha fazla, migren atak şiddeti ise daha güçlüdür. Migrenin tipik özellikleri 4-72 saat sürebilen, genellikle tek taraflı, orta veya ağır şiddetli olan ve tekrarlayan şekilde görülen bir baş ağrısı olmasıdır. Mide bulantısı, ışık ve yüksek sese karşı hassasiyet oluşur.

Stres, hormonal değişiklikler, yorgunluk, uyku dengesizlikleri, ilaçlar ve sigara, parfüm gibi kokulara hassasiyet, egzersiz, ışık, iklim değişiklikleri migren tetikleyiciler arasındadır. Özellikle stres %79 ile en yüksek etkileme oranına sahiptir. Migren hastalarında çevresel etkiler önemli olduğu kadar bireysel sorunlar veya kronik hastalıklar, gebelik, hipertansiyon, obezite de tetikleyici faktör olabilmektedir.

BU BESİNLERE DİKKAT

Başlıca kafein, alkollü içecekler, monosodyum glutamat içeren hazır tavuk suyu tabletleri gibi ürünler, çikolata migren tetikleyici etkisini göstermektedir. Tiramini yüksek içeren peynir, kırmızı şarap, turşu gibi besinler ve nitrat içeren şarküteri ürünleri de migren üzerinde etkilidir. Bireye özgü beslenme planı oluşturulması açısından atak geçirilen zamanlarda tüketilen besinlere dikkat etmek ve beslenme günlüğü tutmak önemli bir başlangıçtır. Çünkü etki gösteren besinler bireyden bireye değişiklik gösterebilir.

OBEZİTE MİGRENİ ETKİLİYOR

Migrenin en yüksek görülme sıklığı obez kadınlarda gözlenmektedir. Yapılan araştırmalar obez bireylerde migrenin 5 kat daha fazla olduğunu, vücut yağ kütlesinin artması ile migren sıklığının da arttığını belirtilmiştir. Beden kütle indeksi azaldıkça baş ağrısı görülme oranı da azalmaktadır. Ayrıca migrenli bireylerin %11’inde insülin direnci vardır ve insülin direnci yüksek olanlarda migren atak sıklığı da yüksektir.

ÖĞÜN DÜZENİ ŞART

Aç kalmanın ya da öğün atlamanın migren ataklarının gelişmesinde %85 oranıyla yüksek etkisi vardır. Sık sık ve azar azar beslenme, ara öğün yapma ve düzenli yemek yeme kan şekeri seviyelerini düzenli tutacağından baş ağrısını önleyebilir. Migren hastalarına sağlıklı ve dengeli bir diyet ile öğün atlamaktan kaçınması, ara öğün tüketimlerinin sağlanması ve bireylerin uzun süre aç kalmamaları gibi öneriler sunulmalıdır.

BESİN TAKVİYELERİ

Migren hastalarında riboflavin (B2 vitamini), D vitamini, koenzimQ-10 ve magnezyumun başlangıç seviyeleri ölçüldüğünde hastaların çoğunluğunda eksiklikler görülmektedir. Riboflavin migren ataklarını ve sıklığını azaltıcı etki gösterir. Koenzim Q-10 alan bireylerde migren baş ağrılarının %50 azaldığı,  baş ağrı sıklığında ve süresinde de azalma görülmüştür. Ayrıca düşük magnezyum seviyesi ile migren arasında ilişki olduğu ve hastaların %50’sinin yetersiz magnezyum aldığı saptanmıştır. Bu nedenle yeterli magnezyum alımına dikkat edilmelidir. Birçok yararıyla bildiğimiz D vitamini de yeterli alım ile migren sıklığını azaltıcı etki gösterir.

DİYET VE YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİ

Magnezyum, riboflavin, koenzim Q-10 ve  omega-3, iyi düzenlenmiş bir diyetin parçası olarak beslenmeye eklenebilir. Öğün atlamamak, düşük yağlı bir diyet ile beslenmek, şekerden uzak durmak ve düşük glisemik indeksli öğünler tüketmek  migren atakların sıklığını ve şiddetini azaltabilir. Yeterli sıvı alımı önemlidir, günde en az 2-2.5 L sıvı tüketilmelidir. Haftada 3 gün düzenli egzersiz öneriler arasındadır. Yoga ve meditasyonu da sosyal yaşantımıza dahil edilerek ağrıların azalmasını sağlayabiliriz. Genel olarak bakıldığında, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri migren ataklarının süresi, yoğunluğu ve şiddetinde azalma sağlar.

MİGREN TEDAVİSİNDE AROMATERAPİ

Nane yağı: Bileşiminde ağrıyı hafifletmeye yardımcı olan mentol içerir. Hem migren hem de gerilim tip baş ağrılarında faydalıdır. Migrene bağlı mide bulantılarının da azaltılmasında rol oynar.

Biberiye yağı: Ağrı giderici özelliği nedeniyle baş ağrısında yararlıdır. Stres ve uykusuzluğun azaltılması gibi ağrıya neden olabilecek tetikleyicileri engelleyerek sakinleştirici etki gösterir  ve ağrıları azaltır.

Lavanta yağı: Stres ve uyku yönetiminde etkilidir. Bireylerin lavanta yağını soluduktan 15 dakika sonra ağrılarında önemli bir azalma belirtilmiştir. Yetersiz uyku migreni tetikleyebilir ve bu konuda lavanta iyi bir gece uykusunda yardımcıdır.

Papatya yağı: Kasları rahatlatarak gerilim tip baş ağrısında etkilidir. Kaygı ve uykusuzluğun önlenmesini sağlayarak baş ağrılarının azaltılmasını sağlar.